കർണാടകയുടെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ എന്നാണ് ഹമ്പി അറിയപ്പെടുന്നത്. സംസ്കാരത്തിനും ചരിത്രത്തിനും വാസ്തുവിദ്യയ്ക്കും പേരുകേട്ട നാടാണിത്. പുരാതനമായ ചില ക്ഷേത്രങ്ങൾ യുനെസ്കോയുടെ സംരക്ഷണയിലാണ് . ഒരുകാലത്ത് സമ്പന്നമായ വിജയനഗര സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ കാണാൻ ധാരാളം സഞ്ചാരികൾ ഇന്നും ഹമ്പി സന്ദർശിക്കുന്നു. ഹമ്പിയുടെ പ്രധാന ആകർഷണങ്ങളിലൊന്നാണ് വിട്ടാല മഹാവിഷ്ണു ക്ഷേത്രം. തുംഗഭദ്ര നദിയുടെ തീരത്ത് നിർമ്മിച്ചതിനാൽ നദിയുടെ പുരാതന നാമമായ പമ്പ എന്ന പേരിലായിരുന്നു ഹംപി ആദ്യകാലങ്ങളിൽ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്
സപ്തസ്വരങ്ങള്‍ ഉതിരുന്ന 56 തൂണുകളിൽ പടുത്തുയർത്തിയ ക്ഷേത്രമാണിത്. തുംഗഭദ്രയുടെ തെക്കന്‍ തീരത്തുതന്നെയാണിത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടില്‍ പണിത ക്ഷേത്രമാണിത്. അതിശയിപ്പിക്കുന്ന വാസ്തുവിദ്യയും കൊത്തുപണികളുമാണ് ഇവിടുത്തെ പ്രത്യേകത. സമീപപ്രദേശങ്ങളിലൊന്നും വിട്ടാല ക്ഷേത്രത്തിലേതുപോലുള്ള വിസ്മയങ്ങള്‍ കാണാനാകില്ല. ദക്ഷിണേന്ത്യയിലെ തനത് ദ്രാവിഡ വാസ്തുവിദ്യാ രീതിയിലാണ് ക്ഷേത്രനിര്‍മ്മിതി. ചക്രവര്‍ത്തി ദേവരായ രണ്ടാമന്റെ കാലത്താണ്രേത ഇത് പണിതുയര്‍ത്തിയത്.
വിഷ്ണുവിന്റെ മറ്റൊരു രൂപമാണ് വിട്ടാല ദേവൻ. ഈ ഭാഗങ്ങളിൽ കന്നുകാലികളുടെ ദേവനായാണ് അദ്ദേഹത്തെ ആരാധിക്കുന്നത്.
15 ആം നൂറ്റാണ്ടിൽ നിർമിക്കപ്പെട്ട വിട്ടാല ക്ഷേത്രം ദേവരായ രണ്ടാമന്റെ കാലത്താണ് നിർമ്മിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ളത്. പക്ഷേ, വിജയനഗര സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ ഏറ്റവും ശക്തനായ ഭരണാധികാരി കൃഷ്ണദേവരായാരുടെ കാലത്താണ് ക്ഷേത്രം കൂടുതൽ മനോഹരമാക്കിയത്. ക്ഷേത്ര സമുച്ചയത്തിന് ചുറ്റുമുള്ള വിട്ടാലാപുരയിൽ ഇപ്പോഴും പഴയ ഹമ്പിയുടെ ചില അവശിഷ്ടങ്ങൾ ഉണ്ട്. ക്ഷേത്രത്തിന്റെ പ്രവേശന കവാടത്തിലെ ഭീമൻ തൂണുകളിൽ ധാരാളം ശില്പങ്ങൾ കൊത്തിവച്ചിട്ടുണ്ട്.
ഹംപിയിലെ ക്ഷേത്രങ്ങളെ ഏറ്റവും മനോഹരമാക്കുന്നത് അവയുടെ വസ്തുവിദ്യയും ശില്പഭംഗികളുമാണ്, അത്ര തന്നെ മനോഹരമാണ് വിജയ വിട്ടാലാ ക്ഷേത്രം. വിജയ വിട്ടാലാ ക്ഷേത്രത്തിൽ പ്രധാനമായും നാല് മണ്ഡപങ്ങളും ഒരു കല്ലിൽ തീർത്ത ഒരു രഥവുമാണുള്ളത്, നമ്മുടെ പുതിയ 50 രൂപ നോട്ടിന്റെ പുറകിൽ ആലേഖനം ചെയ്തിരിക്കുന്നത് വിട്ടാലാ ക്ഷേത്രത്തിലെ ഈ രഥമാണ്.
വിട്ടാലയിൽ നാല് മണ്ഡപങ്ങളാണുള്ളത്. മഹാ മണ്ഡപം, രാഗ മണ്ഡപം, കല്യാണ മണ്ഡപം, ഉത്സവ മണ്ഡപം എന്നിവയാണുള്ളത്. ഇതിൽ രാഗമണ്ഡപത്തിലാണ് പ്രശസ്തമായ മ്യൂസിക്കൽ തൂണുകളുള്ളത്. ആരെയും ഏറ്റവും അദ്ഭുതപ്പെടുത്തുന്ന നിർമിതിയാണ് ഇത്. നമ്മൾ കൈവിരലുകൾ ഉപയോഗിച്ച് കൊട്ടിയാൽ പോലും, വീണ മീട്ടുന്ന ശബ്ദംപോലെയാണ് തോന്നുക. ഇവയിൽ ചന്ദനത്തിന്റെ കമ്പ് വെച്ച് കൊട്ടിയാൽ അതിന്റെ പ്രതിധ്വനി കിലോമീറ്ററുകളോളം മുഴങ്ങിക്കേൾക്കും .
തൂണുകളിൽ ധാരാളം സംഗീതജ്ഞരുടെ ശിൽപങ്ങളുണ്ട്. ഹാളിന് ചുറ്റുമുള്ള ഓരോ തൂണുകളിലും നർത്തകർ, സംഗീതജ്ഞർ, എന്നിവരുടെ ശിൽപങ്ങൾ നിറഞ്ഞിരിക്കുന്നു. തെക്കൻ ഹാളിൽ പുരാണ ഭീമൻ സിംഹങ്ങളായ യാലിസ് നിറഞ്ഞിരിക്കുന്നു.
വിട്ടാലാ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ഓരം ചേർന്നാണ് “കിങ്‌സ് ബാലൻസ്” സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. പേര് പോലെ തന്നെ രാജാവിനെ തുലാഭാരം തൂക്കാനുള്ള ഒരു നിർമിതിയാണ് ഇത്. രത്നങ്ങളും, സ്വർണ്ണ നാണയങ്ങളും ഉപയോഗിച്ചായിരുന്നു രാജാവിനെ തൂക്കിയിരുന്നത് എന്ന് മാത്രം.
https://www.youtube.com/watch?v=xYY08-b7UCQ
Discussion about this post