ജീവിതത്തിൽ പലപ്പോഴും നമ്മളിൽ പലർക്കും ഒരുതരം വിചിത്രാനുഭവം ഉണ്ടായിട്ടുണ്ടാകും. ഒരു പുതിയ സ്ഥലത്ത് ആദ്യമായി കയറുമ്പോൾ പോലും “ഇവിടെ ഞാൻ മുമ്പ് വന്നിട്ടുണ്ട്” എന്നൊരു തോന്നൽ. ഒരാളുമായി ആദ്യമായി സംസാരിക്കുമ്പോഴും, “ഇവിടെ പറയുന്ന സംഭാഷണം ഞാൻ മുമ്പ് കേട്ടതുപോലെ” തോന്നൽ. ഇത്തരം അനുഭവങ്ങൾക്ക് ശാസ്ത്രലോകം നൽകിയ പേരാണ് “ദേജാ വു” (Déjà vu).
എന്താണ് ദേജാ വു?
ദേജാ വു ഒരു മാനസികാനുഭവമാണ്. ഒരിക്കലും സംഭവിക്കാത്ത കാര്യങ്ങളോട് “മുമ്പ് നടന്നത് തന്നെയാണല്ലോ” എന്നൊരു ഭ്രമാത്മക തിരിച്ചറിവാണ് ഇതിന്റെ സവിശേഷത. സാധാരണയായി ഏതാനും നിമിഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ സംഭവിക്കുന്ന, പിന്നെ ഉടൻ തന്നെ മായുന്ന ഒരു മാനസിക പ്രതിഭാസമാണിത്.
ശാസ്ത്രീയ വിശദീകരണങ്ങൾ
മനുഷ്യ മസ്തിഷ്കം ഒരേസമയം അനവധി വിവരങ്ങൾ സംഭരിക്കുകയും തിരിച്ചറിയുകയും ചെയ്യുന്നു. എന്നാൽ ചിലപ്പോൾ സ്മൃതിനിരീക്ഷണ സംവിധാനത്തിൽ ചെറിയൊരു “ലാഗ്” ഉണ്ടാകുമ്പോൾ, പുതുതായി വരുന്ന വിവരം തന്നെ പഴയൊരു ഓർമ്മയായി തോന്നും. അതുകൊണ്ടുതന്നെ ദേജാ വു ഒരു “memory glitch” എന്ന നിലയിലാണ് പല ശാസ്ത്രജ്ഞരും കാണുന്നത്.
മറ്റൊരു വിശദീകരണമനുസരിച്ച്, നമ്മുടെ മസ്തിഷ്കത്തിലെ temporal lobe പ്രവർത്തനത്തിലെ ചെറിയ മാറ്റങ്ങൾ പോലും ദേജാ വുവിന് കാരണമാകാം. ചിലപ്പോൾ വളരെ ക്ഷീണം, സമ്മർദ്ദം, ഉറക്കക്കുറവ് തുടങ്ങിയവയും ഇതിനെ പ്രേരിപ്പിക്കാറുണ്ട്.
ശാസ്ത്രീയ വിശദീകരണങ്ങൾക്ക് പുറമെ, ദേജാ വുവിന് നിരവധി ആദ്ധ്യാത്മിക വ്യാഖ്യാനങ്ങളും ഉണ്ട്.
മുൻജന്മത്തിന്റെ ഓർമ്മ : ചിലർ വിശ്വസിക്കുന്നത്, മുൻജന്മങ്ങളിൽ നമ്മൾ അനുഭവിച്ച സംഭവങ്ങളുടെ പ്രതിഫലനമാണ് ദേജാ വു.
സ്വപ്നങ്ങളുടെ പ്രതിഫലനം : ചിലപ്പോൾ നമ്മൾ മറന്നുപോയ സ്വപ്നങ്ങൾ യാഥാർത്ഥ്യത്തിൽ സംഭവിക്കുന്നപ്പോൾ, അത് “മുമ്പ് കണ്ടത്” എന്നൊരു തോന്നൽ നൽകും.ചില മതപരമായ ആശയങ്ങൾ പ്രകാരം ദേജാ വു ദൈവം നൽകുന്ന മുന്നറിയിപ്പോ, ആത്മാവിന്റെ അറിവോ ആകാം.
കലയും സംസ്കാരവും
സാഹിത്യത്തിലും സിനിമയിലും ദേജാ വുവിന് വലിയ സ്ഥാനം ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. കഥാപാത്രങ്ങൾ ഒരു സംഭവത്തെ മുമ്പ് അനുഭവിച്ചതുപോലെ തിരിച്ചറിയുന്ന രംഗങ്ങൾ കഥയുടെ . ഹോളിവുഡിലെ മാട്രിക്സ് പോലുള്ള സിനിമകളിലും മലയാളത്തിലെ ചില സിനിമകളിലും ദേജാ വു പ്രധാന പ്രമേയമായി വന്നിട്ടുണ്ട്.
ദേജാ വു: വിചിത്രമെങ്കിലും സ്വാഭാവികം
ദേജാ വു ഉണ്ടാകുന്നത് പലർക്കും കൗതുകകരവും ചിലപ്പോൾ ഭയപ്പെടുത്തുന്നതുമാകാം. എന്നാൽ ശാസ്ത്രലോകം പറയുന്നത്, സാധാരണയായി ഇത് അപകടകാരിയല്ല; മനുഷ്യ മനസിന്റെ രഹസ്യങ്ങളിലൊന്നാണ് മാത്രം. ജീവിതത്തിലെ ദിനചര്യയിൽ ഉണ്ടാകുന്ന ചെറുതും വിചിത്രവുമായ അനുഭവങ്ങൾ പോലെ തന്നെ, ദേജാ വുവും നമ്മെ നമ്മുടെ മനസ്സിന്റെ അത്ഭുതങ്ങൾ ഓർമ്മപ്പെടുത്തുന്നു.
Discussion about this post